Trung thành với tôn chỉ, mục đích “Duy tuệ thị nghiệp” hay “Văn - Tư - Tu” của một nền giáo dục nhân bản, hướng nội, và trải nghiệm thực tại của Phật giáo, hơn hai thập kỷ qua, Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM, với sự điều hành của cố HT.Thích Minh Châu - Viện trưởng sáng lập và đương kim Viện trưởng HT.Thích Trí Quảng cùng Hội đồng Điều hành đã đào tạo được 11 khóa, có 4.123 Tăng Ni tốt nghiệp cử nhân Phật học hệ chính quy và 392 sinh viên tốt nghiệp hệ đào tạo từ xa và có 22 Tăng Ni sinh tốt nghiệp thạc sĩ.
HT.Thích Thiện Nhơn phát biểu tại lễ trao văn bằng cử nhân Phật học khóa XI - Ảnh: Bảo Toàn
Đối với Tăng Ni sinh tốt nghiệp, một số đã và đang công tác phục vụ Giáo hội tại địa phương và các Ban, Viện Trung ương, một số du học nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Myanmar, Sri Lanka, Pháp, Nhật Bản, Đài Loan cũng đã tốt nghiệp văn bằng tiến sĩ hoặc thạc sĩ, đã trở về nước và tham gia công tác tại các Ban, Viện Trung ương, Ban Trị sự GHPGVN các tỉnh, thành phố, hoặc tham gia công tác quản lý và giảng dạy tại các Học viện, các lớp Cao đẳng, các trường Trung cấp Phật học và trụ trì các cơ sở tự viện trong khu vực. Đây là một kết quả khởi sắc của nền giáo dục Phật giáo VN thời hiện đại, đã khẳng định về sự phát triển bền vững và đường hướng giáo dục của GHPGVN trong hiện tại và tương lai của thế kỷ XXI và những thế kỷ tiếp theo của Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM trong đại gia đình Học viện Phật giáo toàn quốc.
Đặc biệt, cơ sở II của Học viện tọa lạc tại xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh, trên diện tích 23,8 hecta đã được đưa vào sử dụng từ tháng 5-2016 đến nay với cơ sở vật chất khang trang, hiện đại, tiện nghi, là phương tiện tốt nhất giúp Tăng Ni sinh nội trú có đầy đủ điều kiện để tu, để học tập đạt hiệu quả một cách tốt nhất, xứng tầm là trung tâm giáo dục Phật giáo hiện đại, mang tầm vóc quốc tế trong khu vực Đông Nam Á. Với sự quyết tâm của Hội đồng Điều hành, dưới sự lãnh đạo của HT.Thích Trí Quảng đã tổ chức lễ động thổ, đặt đá xây dựng chánh điện cho Học viện, một biểu tượng tâm linh cao quý và sâu lắng, thể hiện sự học tập và thực nghiệm tâm linh trên bước đường trở về tự tánh chính mình của mỗi Tăng Ni sinh. Trung ương Giáo hội thiết tha kêu gọi chư tôn đức, Tăng Ni, cùng quý Phật tử, các doanh nghiệp, những nhà hảo tâm, những người yêu mến đạo Phật trong và ngoài nước phát Bồ-đề tâm ủng hộ tài chánh cho Học viện để công trình sớm hoàn thành và đưa vào sử dụng theo phương thức đa năng của Học viện mang tầm quốc tế.
Trong xu hướng không ngừng phát triển và nâng cao chương trình giáo dục Phật giáo VN, được sự cho phép của Chính phủ tại Công văn 3580/CP ngày 9-11-2017 và Công văn 1340/TGCP ngày 15-11-2017 của Ban Tôn giáo Chính phủ cho phép GHPGVN được tổ chức chương trình đào tạo chính thức sau đại học tại 4 Học viện Phật giáo VN Hà Nội, Huế, TP.HCM và TP.Cần Thơ. Thực hiện các công văn trên, Hội đồng Điều hành Học viện đã chuẩn bị kế hoạch thi tuyển lớp thạc sĩ và tiến sĩ Phật học vào tháng 11 và tháng 12 năm 2018 sẽ chắp cánh bay cao và bay xa trong vòm trời học thuật của Phật giáo VN và thế giới.
Mặt khác, nói đến giáo dục, theo quan điểm Phật giáo là nói đến hệ thống giáo dục đạo đức nhân bản và hướng nội theo truyền thống Trung đạo, đặt nền tảng trên Bát Chánh đạo là bản thể của Trung đạo. Do đó, Học viện thông qua Hội đồng Điều hành đã đào tạo Tăng Ni sinh không những chỉ tiếp thu qua văn tự, lý thuyết, mà còn xây dựng trên nền tảng Giới, Định, Tuệ để thành tựu phạm hạnh căn bản là Hạnh đức, Tâm đức và Trí đức. Từ đó, Tăng Ni sinh hưởng được trọn phần chất liệu Phật học, hướng nội và sống với nguồn tâm, bản tánh của mỗi người, mà giáo lý Đức Phật đã chỉ bày một cách có hệ thống và nhất quán.
Hơn nữa, với những điều kiện khả thi, trong thời gian qua Học viện đã có nhiều cải tiến về nội dung học chế từ niên chế sang tín chỉ với 11 khoa hoạt động một cách hữu hiệu; chương trình giảng dạy được cập nhật và khoa học hóa của Viện có sự tiếp cận của nền công nghệ cách mạng 4.0 và từng bước số hóa Tăng Ni sinh và dữ liệu của Học viện; bằng tinh thần trách nhiệm, sự lãnh đạo khéo léo, uyển chuyển và sáng tạo cộng với sự tận tâm giảng dạy của Ban Giảng huấn, các vị giáo sư, sự nỗ lực học tập của Tăng Ni sinh, sự phát tâm ủng hộ của Ban Bảo trợ cũng như các ân nhân Phật tử gần xa, của quý Ban Trị sự Phật giáo các tỉnh thành, nhất là TP.HCM đã tạo điều kiện thuận lợi cho Hội đồng Điều hành hoàn thành sứ mệnh giáo dục cao cả của mình.
Với các Tăng Ni sinh đã tốt nghiệp, quý vị đã có đầy đủ nhân duyên được Giáo hội quan tâm lo lắng về mặt tổng thể, được sự bảo dưỡng, giáo dục trực tiếp của Hội đồng Điều hành, Ban Giảng huấn bằng những kinh nghiệm quý báu, bằng cả trái tim và tinh thần trách nhiệm vì tương lai Phật giáo VN, vì sự nghiệp đào tạo Tăng tài cho Giáo hội. Qua đó, quý vị đã nỗ lực, kiên trì học tập những kiến thức căn bản về Phật học cả chiều rộng lẫn chiều sâu trong 3 năm học tại Học viện. Với kết quả này, quý vị cần phải nỗ lực vận dụng để tham gia công tác Phật sự tại địa phương và Trung ương khi được Giáo hội giao phó, đóng góp một phần công sức của mình trong sự nghiệp xây dựng và phát triển GHPGVN. Nhất là các Tăng Ni sinh hãy tiếp tục ghi danh theo học chương trình thạc sĩ và tiến sĩ tại bản Viện hoặc là có điều kiện học bổng thì theo học các trường đại học trên thế giới đã liên kết với Học viện trong Hiệp hội Các trường đại học và cao đẳng Phật học thế giới thành lập vào năm 2007 có văn phòng liên hệ đặt tại Trường Đại học Mahachulalongkorn - Bangkok - Thái Lan.
Trong không khí đại hoan hỷ, đại tin tưởng, thắp sáng niềm tin vào sự phát triển vững mạnh của GHPGVN, mà giáo dục là cơ sở đánh thức cho mọi tiềm năng và phát triển của Giáo hội và Học viện được thể hiện trong buổi lễ động thổ, đặt đá xây dựng chánh điện của Học viện Phật giáo VN tại TP.HCM, chúng tôi thay mặt Hội đồng Trị sự GHPGVN xin cầu nguyện công trình xây dựng chánh điện sớm hoàn thành để đưa vào sử dụng theo dạng đa năng của Học viện và quốc tế; và xin hân hoan chia sẻ niềm vui vô hạn này cùng kính chúc Hội đồng Điều hành Học viện, Ban Giảng huấn tiếp tục sứ mệnh cao cả về giáo dục đào tạo Tăng tài cho Phật giáo VN. Kính chúc chư vị khách quý cùng quý liệt vị phúc lạc miên trường, đạo thể khang an, cát tường khương thới, hạnh phúc vô vàn và thành tựu những ý nghĩa tốt đẹp nhất trong lãnh vực giáo dục và phát triển giáo dục đạo đức nhân bản trong hiện tại và tương lai.
HT.Thích Thiện Nhơn
Chủ tịch Hội đồng Trị sự GHPGVN